عفونت گوش بررسی علت و نحوه درمان

عفونت گوش می تواند توسط علل مختلفی مانند ویروس ها و باکتری ها بوجود بیایند که در هر شرایط نحوه درمان مختلفی نیز دارد. در ادامه مقاله عفونت گوش در کودکان و بزرگسالان را مورد بررسی قرار می دهیم .

عفونت گوش در کودکان و بزرگسالان

عفونت گوش که به نام اوتیت میانی ( OM ) هم شناخته می شود در میان کودکان بسیار شایع است . التهاب گوش میانی زمانی رخ می دهد که مایع در پشت پرده گوش جمع می شود .

از هر شش کودک، پنج کودک تا سومین سالگرد تولد حداقل یک عفونت گوش خواهند داشت. اما شیوع عفونت گوش که بادرد و تب همراه است درمیان بزرگسالان نیز معمول است . اما نکته حائیز اهمیت پیدا کردن سریع علائم عفونت گوش می باشد، که به این وسیله می توانید از عوارض آن مانند کم شنوایی سریعا جلوگیری کنید .

علائم اوتیت میانی چیست؟

سه نوع اصلی عفونت گوش وجود داردکه هر کدام ترکیب متفاوتی از علائم را دارند. در این میان برای والدین اهمیت دارد که به سرعت با دیدن این علائم فرزند خود را پیش پزشک متخصص ببرند ، علائم مذکور عبارتند از :

• اوتیت میانی حاد (AOM) : شایع ترین عفونت گوش است. قسمت هایی از گوش میانی عفونی و متورم شده و مایع در پشت پرده گوش گیر می کند. این عفونت باعث گوش درد شده و شاید هم فرزند شما همزمان تب هم داشته باشد .
• اوتیت میانی همراه با افیوژن (OME) : این نوع عفونت گوش ممکن است هیچ نوع علائم خاصی نداشته باشد، و در حقیقت پس از اتمام عفونت گوش و گیر افتادن مایع در پشت پرده گوش رخ می دهد، از دیگر عوارض این مشکل کاهش شنوایی کودکان می باشد که بر روی رفتار آنها تاثیر نامطللوبی خواهد گذاشت .
  شایان ذکر است که در اوتیت میانی همراه با افیوژن (OME) پزشک می تواند عفونت گوش را شناسایی و با روشهای خاصی آن را خارج نماید .
• اوتیت میانی مزمن همراه با افیوژن (COME) : زمانی رخ می دهد که مایعی که پشت گوش جمع شده است برای مدت طولانی و در دفعات متعدد عود کرده باشد . اتفاق ناخوشایندی که می افتد این است که (COME) مقابله با عفونتهای بعدی را دشوار تر می کند .

انوع عفونت در گوش خارجی، میانی و داخلی

انواع عفونت گوش با توجه به محل درگیری به سه قسمت گوش خارجی، میانی و داخلی تقسیم بندی می شوند . که در این میان نحوه ابتلا، علائم آنها نیز متفاوت خواهد بود. که به ترتیب از قسمت خارجی گوش عبارتند از :

عفونت گوش خارجی

عفونت گوش خارجی اوتیت خارجی نامیده می­شود و به شکل التهاب و ترشحاتی در کانال گوش فرد مشاهده می­شود و معمولا به شکل عفونت باکتریایی قارچی می باشد .

علت و علل عفونت گوش خارجی

گوش خارجی به دلیل در معرض و دسترس انواع باکتری ها بودن به راحتی می تواند بستر عفونت را ایجاد کند، که برخی دلایل این عفونتها عبارتند از :

• ورود آب و یا شنا کردن در آب آلوده به ویروس یا باکتری
• آسیب فیزیکی به جداره ی مجرای گوش
• تمیز کردن بیش از حد مجرای گوش
• خشک نکردن مناسب مجرای گوش بعد از استحمام

علائم عفونت گوش خارجی

علائم عفونت گوش خارجی که می تواند به همراه تب نمود پیدا کنند عبارتند از :

• رمزی و التهاب در گوش خارجی
• خارش
• گوش درد و گرفتگی
• ترشحات زرد یا سبز
• تورم گوش یا گردن
• کاهش شنوایی
• تب
• تاول در مجرای گوش یا پرده ی گوش

درمان عفونت گوش خارجی

بر اساس تشخیص پزشک متخصص، درمان می­تواند گزینه­های مختلفی داشته باشد اما به صورت کلی درمان آن شامل:

• تمیز کردن حرفه ای مجرای گوش
• پاره کردن حرفه ای تاول­ها
• خشک نگه داشتن گوش­ها
• داروهای مسکن
• آنتی بیوتیک­های خوراکی
• قطره گوش حاوی آنتی بیوتیک و استروئید
• قطره گوش ضد قارچ اگر عفونت منشا قارچی داشته باشد

عفونت گوش میانی

گوش میانی فضایی پشت پرده­ی گوش است که شامل سه استخوانچه می­باشد. این فضا توسط لوله ­ای باریک به نام شیپور استاش به فضای پشت گلو و حلق متصل می گردد این لوله تهویه­ی هوا و تنظیم فشار داخل گوش میانی را بر عهده دارد که از بروز عفونت و تجمع مایع در گوش میانی جلوگیری می­کند.

عفونت گوش میانی اوتیت میانی نامیده می­شود، که می­تواند از نوع حاد یا مزمن باشد. اوتیت میانی شایع­ترین عفونت در کودکان می باشد. عامل عفونی می­تواند ویروسی یا باکتریایی باشد. در این نوع عفونت احتمال پارگی پرده­ی گوش، بدلیل فشار مایعات پشت آن بالاست.

علت و علل عفونت گوش میانی

گوش میانی یکی از قسمتهای گوش است که بیشتر دچار عفونت می شود و در صورتیکه پیگیری نشود ممکن است باعث آسیب گوش داخلی نیز شود ، علل اوتیت میانی عبارتست از :

• اختلال یا انسداد شیپور استاش
• تغییرات ناگهانی در فشار هوا مانند سفر با هواپیما یا کوه نوردی
• سن کم (کودکان و نوزادان به دلیل کوتاه­تر و باریک­تر بودن شیپور استاش، بیشتر در معرض ابتلا به اوتیت میانی هستند)
• شکاف کام
• آدنوئیدهای بزرگ و متورم

علائم شایع عفونت گوش میانی

تب، سردرد و سرگیجه برخی از علائم شایع عفونت گوش میانی می باشند . اوتیت میانی البته علائم مختلفی را در فرد می تواند ایجاد کند که عبارتند از :

• گوش درد
• احساس گرفتگی و کیپی
• احساس پری در گوش
• التهاب و قرمزی استخوان ماستویید(پشت لاله­ی گوش)
• تب
• سردرد
• ترشحات چرکی خونی و آبکی از گوش
• کاهش شنوایی
• گلودرد
• بی خوابی
• از دست دادن اشتها
• گریه و بی تابی بیش از حد (در نوزادان)
• اسهال و استفراغ (در نوزادان)

درمان عفونت گوش میانی

درمان عفونت گوش میانی زیر نظر پزشک متخصص و با تجویز او به خصوص در مورد نوزادان و یا کودکان باید انجام شود . اما به طور کل راههای درمان عفونت گوش میانی عبارتست از :

• تمیزکردن گوش از ترشحات
• استفاده از آنتی بیوتیک­ها و استروئیدها
• استفاده از قطره­های آنتی بیوتیک اگر چرک و عفونت زیاد باشد
• استفاده از آنتی بیوتیک­های داخل وریدی در صورت درگیری استخوان ماستویید به عفونت
• داروهایی برای کاهش درد و تب
• ترمیم پرده­ی گوش در صورت پارگی آن توسط عفونت
• استراتژی­هایی برای پیشگیری از ابتلا به عفونت­های دیگر و گسترش عفونت
• جراحی و تخلیه­ی عفونت داخل استخوان ماستویید در صورت عدم درمان عفونت با آنتی بیوتیک
• جراحی برای قراردادن  لوله­ های تهویه هوا بر روی پرده ی گوش، در صورتی که عفونت گوش با دارو درمان نگردد و با تجمع پشت پرده ی گوش باعث درد و ناراحتی فرد شود. این لوله بعد از تخلیه عفونت و بهبودی خود به خود از گوش بیرون می­افتد.

همانطور که درباره خطرات طولانی شدن اوتیت میانی بدان اشاره شد، احتمال درگیردن گوش داخلی بود . جایی که می تواند آسیبهای دائمی بر شنوایی و در بلند مدت حتی بر سلامت روان فرد مبتلا در اثر آسیب گوش داخلی بگذارد .

یکی از عوارض عفونت گوش داخلی کم شنوایی حسی عصبی میباشد که خود را با علائمی مانند وزوزگوش نشان می دهد . این مشکل ممکن است تا مدتها بر خواب شبانه فرد مبتلا نیز تاثیر بگذارد .

عفونت گوش داخلی

این نوع عفونت گوش، به نام لابیرنتیت نیز شناخته می­شود. بیشترین عامل این نوع عفونت ویروسی است. در صورتی که این عفونت درمان نگردد، ممکن است منجر به آسیب به عصب صورت و به دنبال آن فلجی، کاهش شنوایی و مشکلات جدی گردد.

علت و علل عفونت گوش داخلی

همانطور که گفته شد عفونتی که در گوش داخلی ایجاد می شود ممکن است از طریق اوتیت میانی به آن سرایت کرده باشد . که برخی از این علتها عبارتند از :

• سرماخوردگی
• آنفولانزا
• آلرژی
• مننژیت

علائم شایع عفونت گوش داخلی

علائم عفونت گوش داخلی در صورت مزمن شدن کمی متفاوت از علامت ها و نشانه های همین مشکل در گوش میانی و خارجی است . برخی از این نشانه ها عبارتند از :

• سرگیجه
• حالت تهوع و استفراغ
• گوش درد
• مشکلات تعادلی
• کاهش شنوایی

درمان عفونت گوش داخلی

به طور کل نحوه درمان عفونت هایی که در گوش داخلی نیز بوجود می آیند ممکن است متفاوت از بقیه قسمتهای دستگاه شنوایی باشند . در همین راستا برخی درمان هایی که زیر نظر پزشک متخصص انجام می شوند عبارتند از :

• داروهایی مانند آنتی هیستامین­ها
• داروهای ضد تهوع
• انجام مانورهای تعادلی
• داروهای ضد ویروسی مانند استروئیدها و آسیکلووبر
• داروهای مسکن

چه عواملی خطر ابتلا به عفونت گوش را افزایش می­دهد؟

هر فردی ممکن است به عفونت گوش مبتلا شود اما عوامل و بیماری­هایی ممکن است احتمال ابتلا به عفونت گوش را افزایش دهند. بزرگ سالانی که به ضعف در سیستم ایمنی مبتلا هستند بیشتر به عفونت گوش مبتلا می­شوند.

یا اگر دیابت دارید می­تواند باعث التهاباتی در سراسر بدن از جمله گوش میانی و داخلی گردد. ابتلا به بیماری های پوستی مانند اگزما نیز ممکن است احتمال ابتلا به عفونت گوش خارجی را افزایش دهد.

در کودکان اختلالاتی مانند شکاف کام و سندروم داون احتمال ابتلا به عفونت گوش را افزایش می دهند.

عوامل تاثیرگذار در تعیین نوع و شیوه ی درمان

1. سن فرد
2. محل عفونت
3. شدت عفونت
4. ماهیت عفونت
5. مدت زمان وجود عفونت

عفونت مکرر گوش و سمعک

عفونت گوش مزمن که مکررا رخ می دهد ممکن است برای افرادی که همزمان از سمعک نامرئی استفاده می کنند مشکلاتی را ایجاد کند و و از این جهت شنوایی شناس در هنگام تجویز سمعک برای این افراد به این موارد خاص توجه خواهند داشت .

چه زمانی عفونت گوش مزمن تلقی می­شود؟

اگر عفونت گوش بیش از سه ماه طول بکشد، مزمن تلقی می­شود. اگر عفونت گوش درمان نگردد، ممکن است منجر به کاهش شنوایی و سایر مشکلات جدی گردد.

اوتیت میانی را تا چه حد جدی بگیریم

پاسخ این سوال ساده است از آنجایی که این مشکل به طور مستقیم بر شنوایی فرد می تواند تاثیر بگذارد باید کاملا جدی گرفته شود . همچنین در نظر داشته باشید وقتی عفونت بر اثر بیماریهایی مانند سرماخوردگی و یا آنفولانزا بوجود آمده باشد در صورت عدم درمان می تواند به سینوزیت حاد و در بلند مدت به نوع مزمن آن نیز مبتلا گردید .